Ο κύριος Άγιος αποχαιρετά τη γυναίκα του στο σταθμό του Μιλάνου, ξεκινώντας για ένα σύντομο ταξίδι ως το πατρικό του, στην Τεργέστη. Νιώθει αμφίθυμος: από τη μια η αίσθηση της ελευθερίας τον αναζωογονεί... πόσο μάλλον που έχει και τριάντα χιλιάδες στην τσέπη του σακακιού του, έστω και για να ξεπληρώσει κάποιο χρέος- και από την άλλη νιώθει κάπως αμήχανα, καθώς είναι η πρώτη φορά εδώ και χρόνια που ξεβολεύεται μακριά από τη γυναίκα του... Άλλωστε έχει πια για τα καλά τα χρονάκια του.

Έτσι μες στον μικρόκοσμο του βαγονιού, ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες λίγο-πολύ μικρότερους του, προσπαθεί να φλερτάρει, να κάνει τον έξυπνο, να νουθετήσει, ανακαλώντας ιστορίες από το παρελθόν και καμουφλάροντας σε καλή θέληση τους μικροεγωισμούς του. Κι αν η παρέα ενός ασφαλιστή, ώριμου και πετυχημένου, τον δυσκολεύει, σύντομα βρίσκει στην παρέα ενός νεαρού, καταρρακωμένου από τα συναισθηματικά του διλήμματα, τον ακόλουθο δίπλα στον οποίο θα μπορούσε να λάμψει η σοφία του, καθώς περιπλανώνται στα κανάλια της Βενετίας. Για πόσο όμως άραγε;

Ο Ίταλο Σβέβο (Τεργέστη, 1861-1928), από τους πρώτους συγγραφείς που εμπνεύστηκαν από τις φροϋδικές θεωρίες και φίλος του Τζέιμς Τζόυς, σε αυτή την ημιτελή νουβέλα, μικρογραφία του αριστουργήματός του "Η συνείδηση του Ζήνωνα", παρακολουθεί βήμα-βήμα τον μικροαστό ήρωά του, ανατέμνοντας με διεισδυτική ειρωνεία κάθε σκέψη και πράξη του και οδηγώντας τον στο αναπάντεχο και οδυνηρό ξύπνημα από τις αυταπάτες του.